پرسش :

آیا مرحوم علامه طباطبائی دلیلی از قرآن برای شفاعت اولیاء خدا غیر از ملائکه دارد؟ و آیا ما دلیلی قرآنی نسبت به شفاعت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) واهل بیت (علیهم السلام) داریم ؟

پاسخ :
علامه طباطبائی (رحمت الله علیه) در المیزان می فرماید:
پروردگار متعال، شفاعت را در صورتی که به اذن او باشد در کلام مجیدش بدون تقیید به دنیا و آخرت اثبات کرده و فرموده است : "من ذا الذی یشفع عنده الا باذنه[1]" علاوه بر اینکه فرموده : "و لا یملک الذین یدعون من دونه الشفاعة الا من شهد بالحق و هم یعلمون[2]" و بطوری که می‏بینید شفاعت را حق علمایی دانسته که به حق شهادت می‏دهند ، و قدر متیقن از اینگونه علما ، انبیا (علیهم‏السلام) هستند که از جمله آنان نبی محترم ما است .
پس اگر در شفاعت اولیای کرام از امت هم بتوان تشکیک نمود ، شفاعت این برگزیدگان خلق به هیچ وجه قابل تشکیک نیست ، مخصوصا رسول الله (صلی‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم) که خود خدا هم شاهد به حق بودن وی را تصدیق کرده و فرموده : "و جئنا بک علی هؤلاء شهیدا[3]" و هم در باره علمش فرموده : "و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شی‏ء[4]" و نیز فرموده : "نزل به الروح الامین علی قلبک[5]" .
و معلوم است وقتی قرآن که بیان کننده هر چیزی است بر قلب کسی نازل شود صاحب آن قلب عالم به قرآن خواهد بود ، و معقول نیست چنین کسی عالم به آن نباشد ، هم چنانکه معقول نیست خدای تعالی کسی را برای شهادت مبعوث کرده باشد و او خود شهادت به حق ندهد .
در آیه "لتکونوا شهداء علی الناس[6]" و آیه : "و یتخذ منکم شهداء[7]" و آیه "و تلک الامثال نضربها للناس و ما یعقلها الا العالمون[8]" علاوه بر انبیا و خاتم النبیین ، شهدا و علمای دیگری را در امت اسلام اثبات می‏کند ، و معلوم است که خدای تعالی جز حق اثبات نمی‏فرماید ، پس در امت اسلام هم شهدای به حقی هست .
و در خصوص اهل بیت پیغمبر (صلی‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم) می‏فرماید :" انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا[9]" این آیه بیان می‏کند که اهل بیت پیغمبر (علیهم‏السلام) به تطهیر خود پروردگار طهارت یافته‏اند ، آیه "انه لقرآن کریم فی کتاب مکنون لا یمسه الا المطهرون[10]" هم بیان می‏کند که قرآن را جز مطهرون ( پاکان ) نمی‏فهمند ، در نتیجه اثبات می‏شود که اهل بیت پیغمبر (علیهم‏السلام) پاکان و علمای به قرآنی هستند که تبیان هر چیز است ، و همانها در مساله شهادت به حقی که در آن لغو و تاثیم راه نداشته باشد، قدر متیقن از افراد امتند .
پس نباید گفت : توسل به این بزرگواران و آنان را در درگاه خدا شفیع قرار دادن شرک است .[11]
برای مطالعه بیشتر رجوع شود: ترجمة المیزان ج:1 ص : 238-276
پی نوشتها:
[1]کیست آن کسی که بدون اذن او در درگاه او شفاعت کند. بقره /255
[2]چیزهائی که مشرکین آنها را به جای خدا معبود خود گرفته اند مالک شفاعت نیستند ، مگر علمائی که به حق شهادت داده باشند. زخرف/ 86
[3]نساء/40
[4]نحل /89
[5]شعراء/194
[6]بقره/143
[7]آل عمران/140
[8]عنکبوت/43
[9]احزاب /33
[10]واقعه/79
[11]ترجمة المیزان ج : 7 ص : 61 ‏